رنگ‌بندی سیم و کابل برق + نکات مهم رنگ بندی سیم کابل

تعریف رنگ بندی سیم و کابل

امروزه رنگ‌بندی سیم و کابل برق به یکی از مهم‌ترین نکاتی تبدیل شده است که باید در سیم‌کشی ساختمان به آن توجه بسیاری شود. چرا سیم‌های برق رنگ‌بندی متنوعی دارند و معنای این رنگ‌بندی چیست، جزو معدود سوالاتی به شمار می‌آید که ممکن است پس از رویارویی فرد با سیم‌های برق، در ذهن او نقش ببندد. به طور کلی امروزه هر کدام از سیم‌ها و کابل‌های برقی که در امور ساختمان‌سازی یا برق‌کشی کاربرد دارند، معنای خاصی را در خود جای داده‌اند و ما می‌خواهیم هر کدام از آن‌ها را به صورت اختصاصی برای شما عزیزان تشریح کنیم.

همچنین همه‌ی سیم‌هایی که امروزه در پشت دیوارهای هر خانه یا هر محیطی تعبیه شده‌اند، از ویژگی‌های خاصی پیروی می‌کنند که استاندارد حاکم بر آن‌ها این ویژگی‌ها را به این رنگ‌ بندی سیم و کابل برق داده است.

هر کدام از رنگ‌های منتخب در تولید این سیم‌ها، به خوبی نشان می‌دهند که شما برای انجام چه اموری و بر چه مداری باید سیم مربوطه را نصب کنید.  پس هر کسی که قرار است به تعمیر این سیم‌ها بپردازد یا آن‌ها را تعویض کند، پیش از هر چیزی باید با استانداردهای این سیم‌ها آشنا باشد.

این نکته را فراموش نکنید که سیم‌های برق با هر رنگی ممکن است در  یک ‌محیط خاص جریان الکتریسیته را منتقل کنند و یا این جریان را در محیط و در یک مدار به صورت پیوسته حرکت دهند. پس حتما هنگام کار با آن‌ها نکات ایمنی را رعایت کنید و احتیاط را واجب‌تر از هر امری بدانید. حتی اگر حس می‌کنید که با یکی از سیم‌ها آشنایی ندارید، بهتر است با ما که در این زمینه تخصص و دانش زیادی داریم تماس حاصل کنید و راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید. در ادامه‌ی این مقاله، همراه ما باشید.

کابل برق رنگی

کابل برق رنگی به مجموعه‌ای از سیم‌های مسی گفته می‌شود که روی آن‌ها با روکشی از جنس پلاستیک پوشیده شده است. این سیم‌ها مسئول منتقل کردن جریان الکتریسیته هستند و اتصال برق به ساختمان‌ها یا سایر محیط‌هایی که انسان در آن رفت و آمد دارد بدون استفاده از این سیم‌ها غیر ممکن است. همان طور که گفتیم، این سیم‌ها از نظر رنگ با یکدیگر تفاوت دارند و حتی کاربرد آن‌ها نیز با رنگ دیگر متفاوت است. به همین دلیل باید هنگام خرید این سیم‌ها و استفاده کردن از آن‌ها، دقت کافی را به خرج دهید.

کدهای رنگ سیم برق

رنگ‌بندی سیم و کابل برق به صورت کددار، به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود:

• سیم‌های برق سیاه

  در رنگ‌بندی سیم و کابل برق که امروزه در بازار وجود دارند، سیم‌هایی به چشم می‌خورند که رنگ آن‌ها مشکی است. این سیم‌ها جزو اصلی‌ترین سیم‌هایی هستند که باید در هر مداری وجود داشته باشند تا جریان الکتریسیته بتواند به تمامی پریزها و سوییچ‌های مربوطه انتقال پیدا کند. در واقع نقش این سیم‌ها، نقشی اتصالی در مدارهای مختلف است که  باعث می‌شود  جریان الکتریکی  به سوییچ‌های یک مدار وصل شود.  پس دقت داشته باشید که تمامی سیم‌های سیاهی که در مدارهای مختلف وجود دارند، همیشه جریان الکتریکی را با خود حمل می‌کنند و نباید به آن‌ها دست بزنید.

• سیم برق آبی و زرد

این نوع از سیم‌های برق معمولا به عنوان حامل برای جریان الکتریسیته مورد استفاده قرار می‌گیرند اما باید دقت داشته باشید که کابل برق آبی و زرد در پریزهای معمولی که می‌توانند از طریق دوشاخه‌ها جریان برق را منتقل کنند، به کار گرفته نمی‌شود. اگر شما می‌خواهید یک  رنگ‌بندی سیم و کابل برق بهینه در سیم‌های راه پیاده کنید، می‌توانید از سیم‌های زرد و آبی به هر اندازه‌ای که می‌خواهید استفاده کنید.

توجه داشته باشید که سیم‌های آبی کاربردهای دیگری نیز دارند. برای مثال اگر می‌خواهید نقاله‌ای را به سوییچ‌های سه راهی یا دو راهی وصل کنید، می‌توانید از سیم‌های آبی رنگ استفاده نمایید.

• سیم برق قرمز

کاربرد سیم‌های قرمز نیز تا حد زیادی به کاربرد سیم برق مشکی شباهت دارد. این سیم‌ها بیشتر اوقات در مدارهایی که جریان الکتریکی ۲۲۰ ولتی دارند، به کار برده می‌شود و می‌تواند در چند نوع سوییچ مورد استفاده قرار بگیرند.

این نوع از سیم‌ها قابلیت این را دارند که برای متصل کردن سنسور دود به برق خانگی  نیز مورد استفاده قرار بگیرند چرا که قدرت حمل جریان الکتریسیته توسط سیم‌های قرمز رنگ بیشتر از سایر سیم‌ها است. این سیم‌ها را معمولا به همراه سیم‌های مشکی در مدارها به کار می‌بندند و یا ممکن است آن‌ها را  به صورت دو سیم قرمز در کنار یکدیگر قرار بدهند.

• سیم برق سفید و‌ خاکستری

در رنگ‌بندی سیم کابل و برق، رنگ‌هایی مثل سفید و خاکستری به چشم می‌خورند. سیم‌های خنثی رنگ که خاکستری و سفید هستند، در واقع همان سیم‌های نول‌اند که می‌توانند فشارهای قوی و ولتاژ بالا را به راحتی و در کمترین زمان ممکن به سایر مدارهای مجاور خود انتقال دهند. بیشتر اوقات برای این کار، از سیم برق سفید رنگ استفاده می‌شود اما گاهی اوقات می‌بینیم که مدارهای اصلی دارای سیم خاکستری هم هستند.

شاید در اینجا برای شما سوال پیش بیاید که رسانگر چیست؟ در اصل رسانگر به همان قطعه‌ای فلزی اطلاق می‌شود که جریان الکتریکی را در سر تا سر محیط پوشس‌دهی می‌کند. سیم‌های خنثی و نول هیچ خطری برای انسان ندارند اما بهتر است  هنگام دست زدن یا ارتباط با آن‌ها، احتیاط نمایید.

• سیم برق سبز

اگر به دنبال سیم‌هایی هستید که بتوانند انرژی الکتریکی را به سطح زمین منتقل کنند، بهتر است از سیم‌هایی که روکش آن‌ها سبز رنگ است استفاده کنید. این سیم‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند به خوبی فشار قوی برق را به زمین انتقال دهند و آن را خنثی کنند. توجه داشته باشید که این سیم‌ها فقط قابلیت این را دارند که به سیم‌های سبز رنگ متصل شوند. همچنین، قدرت بالای این سیم‌ها ممکن است برای انسان خطرات زیادی داشته باشد. پس به هنگام کار با آن‌ها نیز حواس خود را کاملا جمع کنید.

استاندارد رنگ کابل‌های برق

به طور کلی، همه‌ی استانداردهایی که در تولید و رنگ‌بندی سیم‌ و کابل برق مورد استفاده قرار می‌گیرند، از دو نوع استاندارد جهانی یعنی  iec 60227 و isiri 607 پیروی می‌کنند. طبق این دو استاندارد،  سیم‌های کابل به انواع مختلفی همچون سیم کابل تک رشته، دو رشته و سه رشته تقسیم بندی می‌شوند که استاندارد هر یک از آن‌ها با دیگری متمایز است:

• استاندارد رنگ‌بندی سیم‌ کابل تک رشته: این نوع از استاندارد رنگ‌بندی خاصی را مد نظر قرار نداده است اما بیشتر اوقات از سیم‌هایی که رنگ مشکی دارند، در آن استفاده می‌شود.
• استاندارد رنگ‌بندی سیم کابل دو رشته: این استاندارد نیز محدودیتی در رنگ‌بندی ندارد اما معمولا از سیم‌های برق نول، آبی یا قرمز در آن استفاده می‌شود.
• استاندارد رنگ‌بندی سیم کابل سه رشته:در این استاندارد تمامی کابل‌هایی که شامل آرت می‌شوند، به صورت زرد، سبز، آبی، قهوه‌ای و سیاه در کنار هم قرار می‌گیرند و یا ممکن است این رنگ‌بندی به صورت طوسی، سیاه، قهوه‌ای اجرا شود.
• استاندارد رنگ‌بندی سیم کابل چهار رشته: در رنگ‌بندی سیم و کابل برق، استاندارد سیم کابل‌های چهار رشته به صورت قرار گرفتن رنگ‌های زرد، سبز، طوسی، سیاه، قهوه‌ای در کنار هم است.
• استاندارد رنگ‌بندی سیم کابل پنج رشته: در این استاندارد هم دو نوع رنگ بندی دیده می‌شود: زرد، سبز،آبی، مشکی، قهوه‌ای، طوسی و یا قهوه‌ای، آبی، طوسی، مشکی، مشکی

تفاوت رنگ سیم فازو نول

اگر تا کنون با عملیات مربوط به برق‌کشی ساختمان سر و کار داشته باشید، حتما می‌دانید که در برق‌های تک فاز به دو سیم احتیاج داریم که یکی از آن‌ها سیم فاز و دیگری سیم نول است. این دو سیم در اتصال با یکدیگر عمل می‌کنند و  کامل کننده‌ی یکدیگرند. به طور کلی تفاوت این دو در این است که سیم نول جریان الکتریسیته را برگشت می‌زند و سیم فاز آن را به نقاط مختلف مدار برق انتقال می‌دهد. همچنین باید بدانید که سیم نول یک سیم خنثی است اما سیم فاز برق دارد و دست زدن به آن خطرناک است.

نکات مهم رنگ‌بندی کابل‌ها

• سعی کنید در تمامی مدارها و شبکه‌ها، از یک استاندارد حاکم کمک بگیرید.
• در هر مداری، از سیم‌های فاز یا سیم‌های نول در سر جای خودشان استفاده نمایید.
• حتما پیش از تماس پیدا کردن بدن با سیم‌های مختلف، اطلاعات خود دل مورد ویژگی این سیم‌ها را افزایش دهید و سپس با این سیم‌ها تماس پیدا کنید.

سوالات متدوال درباره رنگ بندی کابل برق

• در استانداردهای جدید، سیم نول برق چه رنگی است؟

امروزه از سیم‌های آبی به عنوان سیم نول استقاده می‌شود اما ممکن است رنگ آن در استانداردهای مختلف، متفاوت باشد.

• روکش سیم‌های برق را از چه موادی می‌سازند؟ به طور کلی برای این که جریان الکتریسیته از فلزات موجود در سیم‌ها رد نشود و آسیبی به جان انسان یا عوامل محیطی مختلف نزند، از مواد پلیمری برای ساخت روکش‌های این سیم‌ها استفاده می‌شود. این مواد عایق برق هستند و ماندگاری بالایی دارند.
• رشته‌های سیم برق را از چه چیزی می‌سازند؟

رشته‌هایی که درون سیم‌های برق وجود دارند، معمولا از فلزاتی مثل فلز مس که انعطاف‌پذیری بالایی دارد و رسانای خوبی برای جریان الکتریسیته است، ساخته می‌شوند.

سخن پایانی

از آنجایی که برق کشی ساختمان و استفاده از رنگ‌بندی کابل‌ها در قسمت‌های مختلف از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، بسیاری از افراد به دنبال این هستند که با استانداردهای حاکم در این زمین آشنا شوند و با ایمنی کامل، برق‌کشی ساختمانی را به انجام برسانند.

ما در این مقاله تلاش مردیم که شما عزیزان شش را با رنگ‌بندی سیم و کابل برق آشنا کنیم و استانداردهای موجود در این زمینه را برای شما شرح دهیم. همچنین، کدهای پراهمیت و متداول در این راستا را نیز برای شما بیان کردیم تا از  آن‌ها به بهترین شکل ممکن استفاده کنید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید به cablelalezar.com مراجعه نمایید.